Milieuramp lekkage vervuilde grond aan Deense kust

In Denemarken staan de geloofwaardigheid en capaciteiten van gemeentelijke milieu-inspecties ter discussie na een dijkdoorbraak en aardverschuiving van een Deens depot van vervuilde grond. In het noordoosten van het Deense vasteland wordt sinds eind december met man en macht geprobeerd een milieuramp te voorkomen, nu een berg van miljoenen kilo’s vervuilde grond zich aan het uitspreiden is.

De bodemvervuiling vormt een gevaar voor de drinkwatervoorziening en dreigt zich via enkele rivieren richting Kattegat te verspreiden. De grondreiniger Nordic Waste is een van de grootste gespecialiseerde grondverwerkers in het noorden van het land, met – op sommige plekken – een opslag van meer dan 70 meter hoogte. In een rapport wordt geschat dat drie miljoen kubieke meter grond – met een gewicht van ongeveer 5 miljoen ton – met bijna 10 meter per dag naar beneden beweegt

Bij grondreiniger Nordic Waste was onder meer de grond opgeslagen van geruimde massagraven van nertsen en pelsdieren uit Denemarken en Noorwegen, na de massale ruimingen in de coronaperiode. Het bedrijf is eigendom van een steenrijke Deense familie maar heeft kort na de dijkbreuk faillissement aangevraagd. 

Nu dreigen de kosten van de opruiming op de schouders van de burgers terecht te komen. Met de voortdurende onzekerheid over wie uiteindelijk verantwoordelijk zal zijn voor de kosten en schade, blijft de situatie rond Nordic Waste een hot topic in Denemarken. 

In Denemarken is geschokt gereageerd op de omvang van de problemen rond Nordic Waste. Het heeft niet alleen gevolgen voor het milieu, maar plaatst ook vraagtekens bij de effectiviteit van milieubescherming en regelgeving in Denemarken. Terwijl de lokale autoriteiten en milieu-instanties zich bezighouden met indammen van de lekkages, groeit de roep om strengere regelgeving. 

Politieke partijen overwegen de milieukeuringen voor dergelijke depots weg te halen bij de gemeenten en op te schalen naar provinciaal of landelijk niveau. Er wordt zelfs gesproken over het intrekken van eerder al verleende gemeentelijke milieugoedkeuringen in reactie op het Nordic Waste-schandaal.

Een reportage van TV2 toonde aan dat de directeur van Nordic Waste ook is teruggetreden uit de bestuursraad van Sund & Bælt, het bedrijf achter de Grote Beltbrug. De miljardair wordt hevig bekritiseerd omdat hij door het faillissement niet voldoende ter verantwoording kan worden geroepen. Bovendien is er ophef over het feit dat zijn eigen andere bedrijven vele miljoenen claimen van het failliete Nordic Waste.

In de nasleep van deze crisis lijkt Denemarken te worden geconfronteerd met een keerpunt in zijn benadering van milieubescherming. Het Nordic Waste-schandaal heeft niet alleen de kwetsbaarheden blootgelegd in het huidige systeem, maar heeft ook de urgentie geïntensiveerd om milieubeheer op een hoger niveau te tillen.