Het zal niet makkelijk zijn om de Europese Green Deal-doelstellingen te halen als de huidige strenge Europese wetgeving tegen het toelaten van nieuwe veredelings-technologieën, zoals CRISPR-Cas, blijft bestaan.
Dat zeggen de Nederlandse onderzoekers Justus Wesseler en zijn collega Kai Purnhagen in een artikel dat is gepubliceerd in Applied Economic Perspectives and Policy. Het artikel verscheen gisteren op de dag dat de Nobelprijs voor Scheikunde werd toegekend aan onderzoekers die CRISPR-Cas ontwikkeld hebben.
De Francaise Emmanuelle Charpentier en de Amerikaanse Jennifer Doudna staan aan de basis van de toepassingen van deze techniek waarin DNA kan worden aangepast. Zo kunnen heel nauwkeurig bijvoorbeeld foutjes uit DNA worden ‘weggeknipt’. “Deze technologie heeft een revolutionaire impact op de levenswetenschappen”, aldus het Nobelcomité.
CRISPR-Cas maakt het mogelijk met ongekende precisie DNA te wijzigen en genen uit te schakelen. Vele (erfelijke) ziektes bij mensen zouden met deze techniek tot het verleden kunnen behoren.
In de veehouderij wordt met interesse gekeken naar de revolutionaire techniek. Veel voorkomende dierziektes zouden hiermee uit het DNA van dieren kunnen worden gehaald, wat de diergezondheid overal in de wereld zou verbeteren. Maar ook in de akkerbouw en in de veehouderij wordt met interesse gekeken naar deze – in de EU nog verboden – techniek. Het Europese Hof schaart de Crispr-Cas tot nu toe onder ‘genetische modificatie’ en weigert toelating.
Juist deze week vergadert in Brussel het Permanente Comité dat aanbevelingen doet over toelating van nieuwe gewasbeschermers, of verbod op bestaande bestrijdingsmiddelen. Zowel in het Europees Parlement als in wetenschappelijke kringen wordt steeds vaker betoogd dat CRISPR-Cas geen chemische toevoeging is maar een natuurlijke verwijdering.
Het ministerie van Landbouw erkent dat veredelingstechnieken een belangrijke rol kunnen spelen in de landbouw in Europa, vooral in de akker- en tuinbouw. De meeste veredelings- en productiebedrijven zijn in Nederland gevestigd. Het belang is daarom zeer groot en dat geldt in mindere mate ook voor Denemarken, Duitsland en Frankrijk.
CRISPR-Cas is ook het onderzoeksgebied van de Wageningse onderzoeker John van der Oost, die eerder voor zijn werk de Spinozaprijs kreeg. Hij werkt al jarenlang nauw samen met Emmanuelle Charpentier en Jennifer Doudna. Volgens de twee Nobelprijswinnaars heeft Van der Oost ook een grote bijdrage geleverd aan het succes van dit onderwerp.