In het Vlaamse parlement in Antwerpen en in de Belgische Landbouw is volop de discussie losgebroken over de stikstofproblematiek. Nadat vorige week een gerechtelijke uitspraak de Vlaamse PAS-registratie van stikstofuitstoot heeft stilgelegd, moet vanaf nu vooralsnog voor elke nieuwe activiteiten een complete MER-procedure worden doorlopen.
In het Limburgse Kortessem wilde een kippenbedrijf een extra stal bouwen voor zo’n 80.000 kippen. Daardoor zou het bedrijf 6.850 kilo stikstof per jaar uitstoten. Volgens de rechter kan de Vlaamse veehouder niet bewijzen dat het natuurgebied door zijn uitbreiding niet verder wordt aangetast.
Aangezien 80 procent van de Belgische Natura 2000-gebieden met te veel stikstof kampen, overtreedt Vlaanderen al enkele jaren de Habitat-richtlijn. Het was voor het eerst dat een Belgische rechter een vergunning schorste louter op grond van het stikstofargument. In de Vlaamse media wordt al gesproken van ‘Nederlandse toestanden’.
De Vlaams minister van Economie en Landbouw Hilde Crevits (CD&V) zei in het parlementsdebat dat misschien harde, ingrijpende maatregelen nodig zullen zijn. Haar Milieucollega minister Zuhal Demir (N-VA) zei dat de autoriteiten nu bij elke (vergunnings-)aanvraag voorzichtig zullen zijn en een individuele beoordeling moeten oen van elk dossier dat voorligt.
Uit het actualiteitendebat werd ook duidelijk dat Belgische ambtenaren al jarenlang proberen een afdoende juridische basis te leggen onder de PAS-registratie, en dat de rechtbank-uitspraak niet als een volledige verrassing komt. Dat leidde wel tot verwijten dat de overheid en de ministeries er de afgelopen jaren onvoldoende aan hebben gedaan.
Minister Crevits zei dat de overheid veel (terugdringing van stikstof) verwacht van innovatieve verbeteringen, maar maakte ook duidelijk dat er vooral in de intensieve veehouderij maatregelen nodig zijn. En dat het daarbij niet alleen zal gaan om ‘stikstof in de lucht’, maar ook om ‘chemicaliën in bodem en drinkwater’ en ‘biodiversiteit in de landbouw’.
De Vlaamse ministers hebben nu de opdracht gekregen om een juridisch-waterdicht definitief Vlaams plan tegen stikstofvervuiling op te stellen. En dat kan niet alleen in de landbouw maar ook in de rest van België gróte gevolgen hebben voor allerlei hinderwetvergunningen en bouwplannen.
Voor hinderwetvergunningen in België ingedeeld in drie gebieden: rode, oranje en groene. In rode gebieden moet milieuhinder worden gestopt en teruggedrongen, en in oranje gebieden mag het niet toenemen. In de groene zones moeten landbouwbedrijven die willen uitbreiden in een milieueffectenrapport aangeven hoe sterk hun stikstofuitstoot zal stijgen. Dat moet door onafhankelijke deskundigen worden gecontroleerd.
Alleen als de verwachte stikstofgroei ónder de vijf procent blijft, is een MER-rapport niet nodig. De rechtbank heeft nu geoordeeld dat altijd een onderzoek nodig is, ook bij kleine stijgingen.