Trump dreigt Europa met sancties tegen Russische gas- en olieleiding

De Amerikaanse president Trump heeft sanctiewetten bekrachtigd tegen de aanleg van de Russische olie- en gasleiding Nord-Stream-2 naar West-Europa. De Verenigde Staten zeggen boetes en sancties te zullen instellen tegen bedrijven en personen die aan meedoen aan dat Russische energie-exportwerk.

Het Nederlands-Zwitserse bedrijf Allseas heeft inmiddels het werk aan de oliepijplijn neergelegd. „Allseas verwacht richtlijnen over hoe het verder kan gaan van de betreffende Amerikaanse autoriteiten”, laat het bedrijf in een verklaring weten. Moskou liet al eerder weten dat het project binnen een aantal maanden klaar zou zijn, maar de aanleg van de oliepijplijn kán hierdoor vertraging oplopen.

Via de Nord Stream 2 kan Rusland gas aan Duitsland leveren zonder te maken te hebben met grondgebied van Polen en Finland. De leiding loopt dwars door de Oostzee. De Verenigde Staten zijn al jaren tegen de gasleiding. Het land is bang dat de Russische president Vladimir Poetin meer invloed krijg in West-Europa door gas te leveren.

De regering van de Duitse bondskanselier Angela Merkel heeft de Amerikaanse maatregelen veroordeeld en er bij Trump op aangedrongen zich niet te bemoeien met het Europese energiebeleid. “Ze hebben invloed op Duitse en andere Europese bedrijven, en we zien de beweging als bemoeienis met onze interne aangelegenheden”, zei een woordvoerster van de Duitse regering.

De Amerikaanse sancties verzetten zich ook tegen de Europese Unie. Brussel heeft al gezegd desnoods tegenmaatregelen te zullen nemen. De Russische president Vladimir Poetin heeft ook al ‘wederzijdse’ maatregelen gezworen tegen de sancties.

Nord Stream-2 is ook voor de Russen-zelf belangrijk. Tot nu toe exporteren zij hun gas en olie naar het westen van Europa via pijpleidingen die lopen via Wit-Rusland en Oekraïne. Nadat de Russen het destijds Oekraiense schiereiland De Krim hebben geannexeerd, liggen beide landen met elkaar overhoop. Oekraïene kan de Russische gaskranen dichtdraaien, zodat hun gas niet naar de EU-landen kan.

De aanleg van Nord Stream-2 is daarom voor Gazprom en Poetin van enorme groot strategisch belang: zij zijn daarmee niet langer mede-afhankelijk van Kiev. Juist afgelopen week hebben Rusland en Oekraïne een akkoord bereikt over de toevoer van Russisch gas naar Europa, via de huidige zuidelijke leidingen. Een bestaand leveringscontract loopt eind december af. De Russische vicepremier Dmitri Kozak zegt dat de nieuwe deal een periode van vijf jaar beslaat.

Volgens ingewijden heeft Rusland aangeboden 3 miljard dollar aan Oekraïne te betalen. Kiev staakt op zijn beurt een rechtszaak tegen Gazprom waarin 12 miljard dollar wordt geclaimd, als schadevergoeding voor op De Krim ingepikte infrastructuur. Die overeenstemming is ongetwijfeld mede een gevolg van de recente eerste officiële besprekingen tussen beide landen.

Gazprom levert momenteel al meer dan 36 procent van de totale gasmarkt in de Europese Unie. Brussel was benauwd dat de juridische strijd tussen Kiev en Moskou de toevoer van het gas zou raken en heeft bij de Russisch-Oekraiense deal bemiddeld.