Turkije en Rusland verdelen de buit in Libië: EU en VS verder buitenspel

De Europese Unie roept de strijdende partijen in Libië op onmiddellijk de vijandelijkheden te beëindigen en het VN-wapenembargo strikt na te leven. “Er is geen militaire oplossing in Libië”, zeggen EU-buitenlandchef Josep Borrell en de ministers van Buitenlandse Zaken van Frankrijk, Duitsland, Italië en Groot-Brittannië.

De spanningen in Libië lopen op nu krijgsheer Khalifa Haftar, die vecht tegen de internationaal erkende regering in Tripoli, maandag meldde dat zijn troepen Sirte onder de voet hebben gelopen. Regeringsgezinde milities hebben volgens eigen zeggen dinsdag de strategisch belangrijke kuststad verlaten om onnodig bloedvergieten te voorkomen.

De Turkse plannen om militaire hulp aan de Libische regering te bieden, maakt de instabiliteit in het land alleen maar groter. De veroordeling van Italië, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland en de buitenlandminister van de Europese Unie, Josep Borrel, komt een dag nadat de eerste Turkse troepen richting Libië vertrokken.

President Erdogan kreeg afgelopen donderdag toestemming van het Turkse parlement om troepen naar Libië te sturen, onder wie militaire experts en trainers. Daar wil Erdogan helpen de Libische hoofdstad Tripoli uit handen van krijgsheer Khalifa Haftar te houden.

Sinds april voert Haftar, gesteund door een Russisch huurlingenleger, een offensief tegen de door de VN gesteunde Libische regering. Eerder doken al soortgelijke zwaarbewapende Russisch-sprekende ‘mannen in groene uniformen’ op in conflicten in het oosten van Oekraiene, Montenegro en Transnistrië. De Libisdche oud-generaal Haftar heeft inmiddels het grootste deel van Libië veroverd.

De strijd ging maandag een nieuwe fase in nadat het Libische nationale leger (LNA) van Haftar de strategisch gelegen noordelijke havenstad Sirte al binnen drie uur innam, mede doordat een salafistische brigade die voor de regering vocht overliep naar Haftar en de Russen.

Woensdag bezoekt de Turkse president Erdogan zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin. Hoewel zij elk een andere kant van het Libische conflict steunen, is het mogelijk dat ze een overeenkomst over Libië sluiten. De twee landen spelen een steeds grotere rol in de Libische burgeroorlog.

Mochten Ankara en Moskou een deal sluiten, dan kan het zijn dat Europa en de Verenigde Staten buitenspel komen te staan bij de onderhandelingen, net als eerder het geval was in Syrië na een overeenkomst tussen Turkije en Rusland.

Vrijdag buigen de 28 EU-ministers van Buitenlandse Zaken zich over nadere stappen. Ze praten dan ook over de ontwikkelingen in Iran, dat zich uit het atoomakkoord zegt terug te trekken.