Het demissionaire Nederlandse kabinet-Rutte neemt pas komende dinsdag een standpunt in over het Europese voorstel om in de landbouw het gebruik van glyfosaathoudende bestrijdingsmiddelen nog eens tien jaar toe te staan.
Dat is slechts enkele dagen voorafgaand aan de Europese vergadering op 13 oktober waarin de EU-landen hun stem moeten uitbrengen.
Dat kan een stem voor, tegen of een onthouding zijn, zei vicepremier Karien van Gennip na afloop van de wekelijkse kabinetsvergadering. “Alle opties liggen nog op tafel’. Volgens Van Gennip is er nog “veel in beweging, ook in Europa.” De Tweede Kamer vindt dat Nederland zich moet aansluiten bij Duitsland en Oostenrijk die pleiten voor een verbod op het gebruik van glyfosaat.
Van Gennip verwees daarmee naar de discussie afgelopen woensdag in het Europees Parlement, waar Commissaris Stella Kyriakides (Voedselveiligheid & Gezondheid) vooralsnog vasthield aan de voorgestelde verlengde toelating.
Wel werd duidelijk dat de Europese Commissie werkt aan enkele ondergeschikte aanpassingen, in een poging voldoende EU-landen achter het voorstel te krijgen. Daarnaast zouden landen zelf extra eigen beperkingen mogen opleggen, zoals Frankrijk sinds kort al doet.
Die individuele benadering wordt door de meeste EU-landen gesteund, maar niet door Duitsland en Oostenrijk, en mogelijk ook niet door Frankrijk en Nederland. In dat geval is er volgende week in het SCoPAFF-comité geen gekwalificeerde meerderheid vóór en ook niet tégen. Dat gebeurde vorig jaar ook al, waarop de Europese Commissie toen op eigen houtje moest beslissen tot tijdelijke verlenging om aanvullend onderzoek mogelijk te maken.
Zoals te verwachten viel, waren in het Europees Parlement de linkse en groene partijen tégen het voorstel en verlangden een voor de hele EU geldend verbod. Sommigen dreigen zelfs met juridische stappen tegen de Commissie. De liberale Renew-fractie constateerde dat die pesticide kennelijk niet gevaarlijk genoeg is om van de markt te halen, zoals destijds wel is gedaan met asbest.
Maar zelfs EU-politici van agri-vriendelijke fracties als EVP/CDA en ECR/SGP, die voor ‘beperkte’ verlenging zeggen te zijn, zeggen dat glyfosaat uiteindelijk ‘uitgefaseerd’ moet worden. Ook waarschuwen zij op het risico dat kan ontstaan als elk land allerlei eigen criteria gaat invoeren, waardoor binnen het gemeenschappelijke landbouwbeleid toch weer concurrentie tussen boeren uit de verschillende EU-lidstaten kan gaan ontstaan.