De huidige uitbraak van blauwtong is de grootste die Europa in jaren heeft gezien, met een groeiend aantal besmettingen in landen als België, Nederland, Duitsland, Denemarken, Frankrijk en Griekenland. De verspreiding beperkt zich niet alleen tot West-Europa.
Hoewel er in Bulgarije nog geen nieuwe gevallen zijn vastgesteld, blijft de dreiging groot, gezien de uitbraak in de naburige landen. In Griekenland breidt de ziekte zich snel uit, wat grote zorgen baart, vooral gezien de nabijheid van de veehouderij-gebieden in Noord-Macedonië en Roemenië. Roemenië heeft dan ook verscherpte controles ingesteld om de grensovergangen met Griekenland en Bulgarije te beschermen tegen de verspreiding van de ziekte.
Voor het eerst in vijftien jaar is vorige week ook in Denemarken de ziekte bij herkauwers aangetroffen. Dat betekent dat Denemarken zijn internationale status als blauwtong-vrij verliest. Dit betekent ook dat de Deense export van rundvee en stierensperma naar een groot aantal landen buiten de EU stopt.
In België zijn meer dan 500 boerderijen getroffen door de uitbraak. Minister van Landbouw David Clarinval erkent dat de situatie ernstig is en spreekt van een crisis. De snelle verspreiding van de ziekte leidt tot aanzienlijke economische verliezen voor de veehouders.
Ook in Duitsland is de situatie ernstig. In het Saarland en andere regio’s worden steeds meer besmettingen gemeld. De autoriteiten hebben grote gebieden tot restrictiezone verklaard, wat betekent dat er strenge controles gelden voor de handel en het transport van dieren. De Duitse sectororganisaties zijn echter terughoudend om direct te kiezen voor massale vaccinatie, vanwege de logistieke uitdagingen en de beschikbaarheid van vaccins.
In Frankrijk breidt de ziekte zich eveneens snel uit, vooral in het noordoosten van het land. Franse veehouders maken zich grote zorgen over de impact van de ziekte op hun bedrijven en dringen aan op een versnelde uitrol van vaccinaties.
De impact van de uitbraak is niet beperkt tot de getroffen landen zelf; de export van levende dieren naar andere landen wordt er ook ernstig door belemmerd. Dat zet de hele Europese veehouderijsector onder grote druk. Blauwtong is niet geclassificeerd als bijvoorbeeld vogelgriep of Afrikaanse varkenspest. Als gevolg hiervan betalen de EU-autoriteiten geen compensatie voor operationele verliezen of geëuthanaseerde dieren als de ziekte de kudde treft.
De sectororganisaties in verschillende landen roepen op tot dringende maatregelen, waaronder een gecoördineerde Europese aanpak. Maandag kunnen de eerste Deense boeren beginnen met het vaccineren van hun dieren tegen blauwtong. Het Deense geneesmiddelenbureau en de Deense Food and Drug Administration zijn er gezamenlijk in geslaagd 200.000 vaccin-doses te vinden.
Tijdens een bijeenkomst met agrarische verenigingen en de Duitse deelstaten heeft het Duitse BMEL-ministerie de veehouders opgeroepen om met name runderen en schapen zo snel mogelijk te vaccineren tegen blauwtong.